به گزارش پارسینه، جشن عجیب مردم مراکش در روز عاشورا یا (روز زمزم) مناسبتی است که در آن مراکشی ها هر ساله در روز دهم محرم با مراسمی متفاوت از سایر کشورهای عربی و اسلامی جشن می گیرند و در این روز آداب و رسومی دارند که ویژگی های محلی خاص خود را دارد.
جشن عجیب مردم مراکش در روز عاشورا با رسمی به نام «لعشور» همراه است که در آن تجار بزرگ منطقه هدایایی که اغلب نقدی است، بین کودکان و مردان و زنان جوان توزیع می‌کنند که بر شادی این روز می‌افزاید.
«حق بابا عیشور» نیز یکی از رسوم مهم عاشورا است که در آن کودکان در روز عاشورا با نقاب و لباس ناشناس از خانه ای به خانه دیگر می روند و با گفتن عبارت «حق بابا عیشور» به کسی که در را باز کند، از او شیرینی یا میوه خشک یا حتی پول میگیرند. این سنت اخیراً بیشتر رایج شده است زیرا جایگزینی برای آتش بازی است که معمولاً منجر به حوادث زیادی می شود.
در شهرهای مراکش روز دهم محرم را روز زمزم نیز می نامند. در این روز به یکدیگر آب می پاشند. اولین نفری که بیدار می شود به بقیه آب سرد می پاشد و بچه ها و پسران جوان به خیابان ها می آیند و روی همه آب می پاشند. با سپری شدن ساعات اولیه صبح، بازار «نبردهای آبی» به ویژه بین دوستان و همسایگان داغ می شود. مراکشی ها در این روز سینی های غذای «کوسکوس مراکشی» را بر سر می‌گذارند که با گوشت خشک شده قربانی عید قربان پخته شده است.
در صحراها و حومه مراکش، آب در این روز از قداست خاصی برخوردار است و کشاورزان و زنان خانه دار از سحرگاه و قبل از طلوع خورشید، به همه دارایی های خود مانند گله های گوسفند و گاو، غلات و کوزه های روغن و قیمه آب سرد می پاشند. مادران به صورت بچه ها که در این روز برای زود بیدار شدن با هم رقابت می کنند، آب می پاشند زیرا به گفته نیاکان خود معتقدند که هر کس در این روز با نشاط باشد، تمام سال را به همین ترتیب سپری می کند و هرکس بخوابد تا خورشید طلوع کند، بقیه سال در تنبلی غرق می شود. همچنین ساکنین روستاهای مراکش معتقدند هر چیزی که در این روز با آب تماس پیدا کند، زیاد می شود و خداوند آن را برکت می دهد و ممکن است در همان سال چیزی که آب به آن برخورد نکرده باشد، از بین برود.
در جشن عجیب مردم مراکش در روز عاشورا رسم آب پاشی به باورهای یهودیان مراکشی باز می گردد که قرن‌ها به آن پایبند بوده‌اند، زیرا معتقدند که در این روز آب باعث زنده ماندن حضرت موسی (ع) و نجات او و یارانش از دست فرعون و سپاهیانش شده است. آنان معتقدند که آب در این روز به نمادی از رشد و خیر و حیات تبدیل میشود.
غیرقابل تصور نیست که این رسم در میان بازرگانان ریشه یهودی نیز داشته باشد، با توجه به اینکه یهودیان مراکشی در چند دهه پیش اکثریت را در برخی از بازارهای مراکش تشکیل می دادند و با وجود خروج اکثریت قاطع آنها به شرق، برخی از آداب و رسوم آنها و سنت ها هنوز بخشی از بافت مراکش تا به امروز هستند.
تجار در روز عاشورا به دنبال افزایش فروش به ویژه در بازارهایی هستند که به مناسبت عاشورا ایجاد شده است، زیرا هر گونه خرید و فروش در این روز برکت دارد و تجارت آنها را در بقیه ایام سال تحت تأثیر قرار می دهد. آنها با کاهش قیمت ها و انجام هر کار دیگری مشتریان خود را به خرید تشویق می کنند و به طوری که با غروب آفتاب بازارهای عاشورا از اجناس خالی می شوند. بازرگانان روز یازدهم محرم را روز بد یمنی می‌دانند و مغازه های خود را می بندند و خرید و فروشی انجام نمیدهند.
غیرقابل تصور نیست که این رسم در میان بازرگانان نیز ریشه یهودی داشته باشد چرا که یهودیان مراکشی تا چند دهه پیش در بازارهای مراکش اکثریت را تشکیل می دادند و با وجود مهاجرت اکثریت آنها به شرق، هنوز برخی از آداب و رسوم آنها در بافت فرهنگی مراکش ریشه دوانیده است.
آنچه عاشورا را در مراکش که آمیزه ای از ادیان و مذاهب مختلف است، متمایز می کند، این است که مراکشی ها فقط به یک چیز اعتقاد دارند و آن این است که جشن های آنها فقط رسومی مراکشی است که از پدر و مادر و اجدادشان به ارث رسیده است و آن را مغایر با اسلام نمی دانند.
روز پس از عاشورا یعنی یازدهم محرم در مراکش روز بد شگونی شمرده می شود و مراکشی ها در آن شب که آن را به عنوان شب «الشعاله» می شناسند، در میادین و بیابانها آتش های عظیم روشن می کنند و کودکان و زنان گرداگرد آتش جمع شده و سرودهایی می خوانند که برخی از آنها از مرگ اشخاصی به نامهای حسن و حسین حکایت می کند.
0 دیدگاه